خرمن‌های ملخ‌زده
ایسنا/بوشهر اولین بحران حمله ملخ ها به ایران در سال ۱۳۴۱ اتفاق افتاد و هفت سال پیاپی ادامه داشت. بیش از پنجاه سال ما از شر این حشره سخت جان، در امان بودیم تا اینکه دوباره در سال ۱۳۹۷ سروکله‌اش پیدا شد و اکنون هشدارها، خبر از سومین سال ورود ناخوشایند این مهمان ناخوانده و حریص می‌دهند و مشخص نیست تا کی این حملات ادامه داشته باشد.
به گزارش ایسنا، این مهاجمان نابودگر که به هر آنچه روییدنی و سبز است بی محابا حمله میکنند و در مدت زمانی کوتاه می‌توانند حاصل دسترنج انسان‌ها را نابود سازند. ۵۲ کشور در دنیا با شدت و ضعف‌های مختلف تحت تاثیر حمله ملخ‌های صحرایی قرار می‌گیرند. سازمان خواروبار جهانی (فائو) نیز با با تشکیل سازمان های منطقه‌ای، ارسال نقشه های ماهواره ای و ایجاد پایگاه های اینترنتی رصد ملخ، به کمک این کشورها شتافته است و آخرین تحلیل های مناطق آلوده و درگیر ملخ را با گزارشات روزانه اطلاع رسانی می‌کند.
جنوب ایران، محل زیست بهاره ملخ‌های صحرایی
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاوزی استان بوشهر در گفت‌وگو با ایسنا عنوان کرد: «زیستگاه پاییزه و زمستانه ملخ های صحرایی شاخ آفریقا و شبه جزیره عربستان است و با بارش‌های خوبی که از مهرماه امسال در این مناطق صورت گرفت، پوشش گیاهی بسیار مناسبی برای تغذیه آنها به وجود آمد که باعث شد جمعیت ملخ‌ها به طور فزاینده‌ای تکثیر یابند و اکنون که ما در اواخر زمستان به سر می‌بریم ملخ هایی که مراحل رشد را طی کرده اند، بنا بر غریزه و شرایط محیطی به سمت جنوب ایران و زیستگاه بهاره خود که شامل قسمت‌هایی از استان‌های بوشهر، خوزستان، فارس، هرمزگان و سیستان‌وبلوچستان است، حرکت خواهند کرد.»
احمد سبحانی عنوان کرد: «این آفت با پروازهای طولانی کشورهای مختلف را طی می کند و با وجود مقابله ما با آن، مقداری از جمعیتش باقی می ماند که از ایران به سمت هند و پاکستان خواهد رفت و سپس به شاخ آفریقا برمی‌گردد و این چرخه هر ساله تا مطلوب بودن شرایط اقلیمی و تغدیه ای ملخ های صحرایی ادامه خواهد داشت.»
وی افزود: «به خاطر تغییر در شرایط اقلیمی و محیطی، تاریخ ورود این حشره به کشور ما نسبت به سال های گذشته با تاخیر همراه خواهد بود وشاید تا اوایل فروردین به طول بکشد که با این ورود دیر هنگام، پوشش های گیاهی خشک خواهند شد و ممکن است ملخ ها به سمت نخیلات، مزارع آبی، مناطق کوهستانی با پوشش دائمی، دره ها و مسیل‌ها حرکت کنند که مبارزه با این آفت را سخت و حساس تر می‌کند و میتواند یک زنگ خطر جدی باشد. همینطور این آفت میتواند با حمله به کنارستان ها تولید عسل در استان را نیز دچار مشکل کند و پوشش گیاهان کمیباب دارویی را نیز از بین ببرد.»
استان بوشهر اولین مقصد مهاجمان
سبحانی تصریح کرد: «با توجه به موقعیت ملخ ها در عربستان، مساعد بودن شرایط دمایی و جهت وزش باد های جنوبی که به سمت ایران است، شرایط برای پرواز آنها مهیا شده است و طبق نقشه های ماهواره ای سازمان خواروبار جهانی (فائو)، درمراحل اولیه، حرکت بیشترین جمعیت ملخ ها به سمت استان بوشهر خواهد بود و ممکن است شهرستان های شمالی مثل دیلم و گناوه، اولین میزبان این آفت باشند که باعث شده از همین هفته هشدارهای لازم را به مردم بدهیم.»
وی با بیان اینکه تمام محصولات باغی، زراعی، جنگلی و مرتعی میتواند مورد هجوم و تغذیه این آفت باشد، می گوید: «ملخ حشره ای باهوش است که با ظرافت عمل می‌کند و در حین پرواز میتواند با سنسورهایی که دارد، پوشش گیاهی، وضعیت دمایی، رطوبت و بافت خاک را تشخیص دهد و به مکانی برود که مناسب تخم ریزی باشد و نسل بعدی‌اش را تضمین کند.»
این کارشناس حوزه نباتات بیان کرد: «ملخ های صحرایی در چندین کشور مراحل رشدشان را طی میکنند و معمولا به صورت بالدار نابالغ وارد ایران می‌شوند و درمدت زمان پرواز به بلوغ می رسند و بنا بر غریزه، محل تخم گذاری و نسل بعدشان در ایران خواهد بود. پس هرچقد بیشتر بالدارهایی که هنوز تخم‌ریزی نکرده اند را از بین ببریم در مهار این حشره موفق‌تر خواهیم شد.»
وی خاطرنشان کرد: «یک تا ده میلیارد ملخ می‌توانند همزمان پرواز کنند و به صورت یک جمعیت بسیار بزرگ(سوارم) وارد کشور شوند که اگر نصف جمعیت آنها را ماده در نظربگیریم با توجه به اینکه یک ملخ ماده مهاجم در سه مرحله تخم گذاری میتواند تا ۲۰۰ عدد تخم تولید کند انگار جمعیت یک گروه ۲۰۰ برابر افزایش می یابد.»
مقابله با نسل اول و دوم ملخ‌ها
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاوزی استان بوشهر گفت: «چون این حشرات در جمعیت بالایی حرکت میکنند به راحتی قابل شناسایی هستند و هر شخصی به محض رویت آنها می تواند به مراکز ما در شهرستان‌ها اطلاع دهد. در این راستا کارشناسان پهنه این اداره با کشاورزان در ارتباط هستند و بلافاصله بعد از استقرار ملخ ها با سرعت عمل بالا با هجوم ملخ‌ها مبارزه خواهند کرد.»
سبحانی گام دوم مبارزه با ملخ های صحرایی را شناسایی محل های تخم ریزی و از بین بردن نسل بعدی آنها می‌داند و عنوان کرد: «به محض استقرار این مهاجران پرجمعیت، منطقه تخم گذاری و پوره هایشان مشخص می شود و با بازدید روزانه به محض خروج نسل جدید ملخ‌ها آنها را از بین خواهیم برد.»
وی اشاره کرد: «در حال حاضر اطلاعات و پارامترهای هواشناسی بر اساس دمای زمان تخم ریزی، امکان محاسبه تاریخ دقیق خروج پوره های ملخ را به کارشناسان ما می دهد که معمولا بین ۲۰ تا ۳۵ روز بعد از استقرار و تخم‌ریزی والدین آنهاست.»
لزوم استفاده از سموم شیمیایی در دفع آفت ملخ
این مسئول با ذکر اینکه سال گذشته اجازه ورود هیچ خسارتی به کشاورزان استان از طرف ملخ ها داده نشده است، می افزاید: «گریزی از مبارزه شیمیایی نیست و به سفارش فائو، تنها راه مبارزه با جمعیت طغیانی ملخ های صحرایی، استفاده از سموم شیمیایی ایمن با غلظت توصیه شده که کمترین اثرات مخرب را در محیط زیست بر جای می‌گذارد.»
سبحانی تصریح کرد: «این سموم یک نیمه عمر مشخص دارند و معمولا بعد از دو هفته، باقی مانده آن نیز در طبیعت از بین می رود و خوشبختانه در دو سال گذشته تلفاتی برای سایر جانداران نداشته اند و محصولات کشاورزی بعد از سم پاشی و طی شدن دوره کارنس -دوره‌ی ماندگاری سموم- قابل استفاده هستند.»
کار گروهی با محوریت دفع ملخ‌های مهاجم
وی ضمن تاکید بر پتانسیل بالای خسارت‌زایی این آفت، اظهار کرد: «جهاد کشاوزی استان بوشهر آمادگی کافی برای مبارزه با ملخ‌ها را دارد و از تنوع سبد سموم بسیار خوبی نیز که برای تمام فصول تهیه شده، برخوردار است و از لحاظ ادوات، ناوگان سم‌پاشی، مکانیزم مبارزه و نیروی انسانی با تجربه نیز در شرایط مطلوبی به سر می‌برد و با افتتاح آمادگاه مبارزه با ملخ های صحرایی در بوشهر توان ارسال کمک به بقیه استان‌ها نیز فراهم شده است.»
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاوزی استان بوشهر یادآور شد: «هجوم ملخ یک مساله ملّی و بین‌المللی است که در خط مقدم مبارزه، کشور ما عملکرد خوبی داشته و با همّت و تلاش همه جانبه از پس این آفت سخت جان سربلند بیرون آمده است. همچنین هر ساله از امکانات و همکاری سایر ارگان‌ها و سازمان‌ها مانند فرودگاه‌های کشوری و نظامی، امکانات خودرویی و پشتیبانی بهره‌مند شده‌ایم و کشاورزان نیز با نیروی انسانی، ادوات، سم‌پاش‌ها و تراکتورها در کنارمان بوده اند.»
این مسئول بیان کرد: «به علت تحریم‌ها اجازه خرید خودروهای جدید صحرایی را ندارند و بخشی از ناوگان عملیاتی در طی این سال‌ها فرسوده شده‌اند که امید است در آینده کاستی های موجود برطرف شود.»
وی در پایان پیش‌بینی کرد کشور ما حداکثر تا پایان خرداد یا اواسط تیرماه باید درگیر مقابله با ملخ ها باشد.
گزارش از: «مریم یمین»، خبرنگار ایسنا
انتهای پیام
منبع:ایسنا