امید به پایان بحران کرونا
چه پیشبینیهایی درباره تعیین تکلیف واکسنهای تولید ایران وجود دارد؟
به گزارش ایسنا، روزنامه همشهری نوشت: «همهگیری کرونا سال گذشته باعث شد نام ایران به جداول رتبهبندی جدید جهانی افزوده شود. به رغم گفتههای مقامات کشور که اغلب از موفقیتهای خود در مدیریت بحران همهگیری کرونا میگویند، از آغاز موج اول و دوم همهگیری در ایران، نام کشور در برخی ماهها در جدول بالاترین آمار مرگومیر و ابتلا میان ۱۰ تا ۱۵ کشور اول قرار گرفت. از سوی دیگر، با تولید واکسن و آغاز واکسیناسیون، دلایل مختلفی باعث شدند تا در جدول بیشترین میزان دوز واکسن تزریق شده در ازای هر ۱۰۰ نفر از جمعیت، نام ایران در آخرین رتبههای جدول در کنار ونزوئلا و فیلیپین قرار گیرد. اصرار بر استفاده از واکسن ساخت داخل، تأخیر در تامین مالی واکسن و خریداری و وارد کردن واکسن از کشورهای دیگر به ایران همگی دست به دست هم دادهاند تا ایران در میان دیگر کشورهای جهان ضعیفترین رتبه را در زمینه واکسیناسیون به دست آورد. در اسفند ماه ۱۳۹۹ ایران در حال سپری کردن موج چهارم ابتلا به کرونا و دست و پنجه نرم کردن با ویروس جهش یافته بود. در این شرایط تنها یکصدم درصد از جمعیت ایران واکسینه شده بودند. حجم ناچیزی واکسن وارد کشور شد و واکسیناسیون با کمک واکسن اسپوتنیک روسی، از ۲۱ بهمن ماه ۱۳۹۹ رسما آغاز شد. قرار بود با استفاده از ۵۷۰ هزار دوز واکسن وارد شده، کادر درمان در مرحله اول واکسیناسیون واکسنها را دریافت کنند. اما از اوایل اسفندماه خبرهایی مبنی بر آغاز واکسیناسیون سالمندان با همان دوز ناچیز وارداتی که با احتساب دو مرحلهای بودن واکسن، برای ۲۵۸ هزار نفر کافی بود، در کشور پخش شد. اگرچه کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و داروی کشور اواسط اسفند ۹۹ از تامین ۲۱ میلیون دوز واکسن از مسیر خرید مستقیم و سازوکار کوواکس خبر داد که قرار است بر اساس برنامه زمانبندی شده بهتدریج وارد کشور شوند.
از همان ابتدا مقامات دولت اعلام کردند تنها برای ۲۰درصد از جمعیت کشور واکسن از خارج از کشور وارد خواهد شد و مابقی جمعیت کشور باید از واکسن تولید داخل استفاده کنند. تا ابتدای اسفند ماه ۱۳۹۹ به گفته سخنگوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور، ۱۰هزار نفر در برابر کرونا واکسینه شدند و فرایند واکسیناسیون همچنان در جریان بود. اما از همان ابتدای آغاز واکسیناسیون در جهان و آغاز تکاپو برای خرید یا به سرانجام رساندن تولید واکسن در ایران، تمرکز اصلی مقامات وزارت بهداشت و دولت بر سال ۱۴۰۰ بود. سعید نمکی، وزیر بهداشت، وعده داد ایران در سال۱۴۰۰ به قطب واکسن جهان تبدیل خواهد شد. مصطفی قانعی، دبیر ستاد توسعه زیستفناوری معاونت علمی ریاستجمهوری اسفند ۱۴۰۰ را پایان بحران کرونا در ایران اعلام کرد و محمد مخبر، رئیس ستاد اجرایی فرمان امام(ره) اعلام کرد تا ۱۵ خرداد ۱۴۰۰ نگرانیای به نام واکسن کرونا برای مردم کشور وجود نخواهد داشت. برای تعیین دقت پیشبینیهایی که توسط مسئولان کشور برای سال ۱۴۰۰ انجام شدهاند باید همچنان در انتظار باقی ماند و دید وضعیت همهگیری کرونا در ماههای آینده سال۱۴۰۰ در کشور به کجا خواهد رسید. مشکل اینجاست که این انتظار به معنی واقعی کلمه کشنده است، زیرا همچنان روزانه دهها نفر در کشور در اثر ابتلا به کووید-۱۹ جان خود را از دست میدهند. چون کرونا انتظار سرش نمیشود، نیازمند برخوردی قاطعانه است.
واکسیناسیون ۵۴میلیونی در سال ۱۴۰۰
علیرضا رئیسی، معاون وزیر بهداشت و سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا، روز دوشنبه ۱۱ اسفند ماه از آغاز واکسیناسیون ۲۰ میلیونی از تیرماه سال ۱۴۰۰ خبر داد. بر اساس گفتههای او، واکسن انستیتو پاستور نخستین واکسن ایرانی است که قابل استفاده خواهد بود و از فروردین و اردیبهشت ۱۴۰۰ ماهانه ۲ میلیون دوز از این واکسن در اختیار وزارت بهداشت قرار خواهد گرفت. همچنین به گفته رئیسی واکسن کووبرکت هم از اواخر اردیبهشت ماه ۱۴۰۰ ماهانه در حدود ۱.۵میلیون دوز تولید خواهد داشت و تا تیرماه در حدود ۱۰ تا ۱۵ میلیون دوز واکسن ماهانه در کشور تامین خواهد شد. بر اساس این محاسبات پیشبینی وزارت بهداشت این است که از تیرماه ۱۴۰۰ به بعد ماهانه ۲۰ میلیون دوز واکسن در کشور تزریق خواهد شد و تا آذرماه کل جمعیت مورد نظر، یعنی حدود ۷۰درصد از جمعیت یا ۵۴میلیون نفر در کشور واکسینه خواهند شد. سخنگوی ستاد ملی مبارزه با کرونا همچنین توضیح داد واردات واکسن به کشور تا اردیبهشتماه ادامه خواهد داشت. به گفته رئیسی تا این تاریخ هر ۱۰ روز یکبار واکسنهای سازوکار کوواکس وارد ایران خواهند شد و ایران تا دومین ماه سال در مجموع ۴.۲ میلیون دوز و در مجموع ۱۶.۸ میلیون دوز واکسن از این سازوکار دریافت خواهد کرد. واکسنها از روسیه، چین و هندوستان خواهند بود و برای اجرای فاز سه واکسیناسیون مورد استفاده قرار خواهند گرفت. همچنین در فروردین ۱۴۰۰ در حدود ۴.۲میلیون دوز واکسن آسترازنکا از طریق این سازوکار وارد کشور خواهد شد که از آن برای واکسینه کردن سالمندان و بیماران زمینهای استفاده خواهد شد. وزارت بهداشت امیدوار است تا پایان فروردین ماه ۱۴۰۰ بتواند واکسیناسیون یک میلیون و ۳۰۰هزار فرد بسیار پرخطر در کشور را به پایان برساند.
پایان بحران کرونا در پایان سال۱۴۰۰؟
مصطفی قانعی، دبیر ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی ریاستجمهوری روز ۲۵ بهمن ۹۹ وعده داد تا اسفند ۱۴۰۰ کشور با بحران کرونا مواجه نخواهد بود زیرا تا آن تاریخ ۶۰درصد از جامعه در برابر بیماری ایمن شده است و زنجیره کرونا قطع خواهد شد. به گفته قانعی تا خردادماه سال ۱۴۰۰ نتیجه فاز سوم تمامی واکسنهای ساخت ایران مشخص خواهد شد و از این ماه بر اساس واکسنهای موجود داخلی، واکسیناسیون گروههای مختلف آغاز خواهد شد. قانعی پیشتر از این اعلام کرده بود واکسیناسیون عمومی در کشور از اسفند ۱۴۰۰ آغاز خواهد شد و افراد بالای ۶۵ سال، افراد ۱۶ تا ۶۴ ساله دارای بیماری زمینهای و دیگر گروههای پرخطر در بهار و تیر ماه ۱۴۰۰ واکسینه خواهند شد. به گفته او از مرداد تا آذر ۱۴۰۰ نیز فاز واکسیناسیون افراد ۵۵ تا ۶۵سال، کارمندان مراکز شلوغ و شاغلان ضروری آغاز خواهد شد. فاز چهارم، فاز واکسیناسیون همگانی است که از زمستان ۱۴۰۰ آغاز خواهد شد. علیرضا رئیسی، معاون وزیر بهداشت هم اواسط اسفندماه اجرای فاز دوم واکسیناسیون افراد سالمند و دارای بیماریهای زمینهای را از اواخر فروردین ماه تا تیر ماه ۱۴۰۰ تأیید کرده بود.
محمد مخبر، رئیس ستاد اجرایی فرمان امام (ره) هم روز ۱۶ اسفندماه ۹۹ وعده داد مردم ایران تا ۱۵خرداد ماه ۱۴۰۰ دیگر دغدغه واکسن نخواهند داشت. به گفته او قرار است تا پایان سال ۱۴۰۰ بیش از ۱۸۰ میلیون دوز واکسن در کشور تامین شود و مورد استفاده قرار گیرد. از سویی دیگر سعید نمکی امکان استفاده از واکسنهای ایرانی را در بهار و تابستان ۱۴۰۰ ممکن دانسته و ابراز امیدواری کرده است که واکسن مؤسسه پاستور در اوایل بهار، کووبرکت در اواسط بهار و واکسن رازی در اوایل و اواسط تابستان آماده استفاده شوند. همچنین مینو محرز، عضو ستاد ملی مبارزه با کرونا زمان بهرهبرداری از خط تولید واکسن کرونا کووبرکت را خرداد ۱۴۰۰ اعلام کرده است.
مجموع واکسنهای وارداتی و تولیدی چقدر است؟
کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و داروی کشور روز ۱۶ اسفند ۹۹ از تامین بیش از ۱۸۰میلیون دوز واکسن کرونا، از چهار مسیر خرید مستقیم، تولید داخلی، تولید مشترک و سازوکار کوواکس خبر داد. به گفته او به این ترتیب برنامه یکساله واکسیناسیون کرونا در کشور زودتر از زمان موعد به پایان خواهد رسید. سهم تولید مشترک واکسن از ۱۸۰ دوز نهایی ۴۰ میلیون دوز، سهم تولید داخلی ۱۲۰میلیون دوز و سهم خرید مستقیم و تامین از سازوکار کوواکس هم ۲۱میلیون دوز اعلام شده است و در مجموع حجم واکسن موجود در کشور به فراتر از ۱۸۰میلیون دوز خواهد رسید. جهانپور سال ۱۴۰۰ را سال تکمیل واکسیناسیون عمومی کشور اعلام کرده است.
منبع:ایسنا